Nefsi Mutmainne Mirat ul Esma
Nefsi Mutmainne Mirat ul Esma
Miratü’l Esma’da Birinci Tavır
Abdullah Salahaddin Uşşakî Efendi ( Vefatı : 1197/1782) Uşşaki meşayıhından Sıddık Naci Eren efendi’nin takip ettiği yolun üçüncü piridir. Eserlerinden biri de Miratü’l Esma’dır
Selahaddin Uşşâkî hz. Miratul Esma kitabında şöyle bahseder :
Hakk, Allah’ın isimlerinden olan zât ismidir. Manası: Bâtılın zıddıdır. Yani Cenab-ı Hakk’ın ismi öyle bir hakiki vücûddan ibârettir ki, yok olmaktan ve bâtıllıktan uzak olarak dâim ve kâim olup “elâ külle şeyin mâ halakallahü bâtı- len muktezâsınca Hakk’tan gayri olan şeyin tamamı
10
bâtil, fânî, zâhik ve yok olur.
Şeyhül-Ekber (kudise sirruhü’l-ezher) hazretleri Fütühat’da buyurur ki: “İsm-i Hakk ile Cenâb-ı Hakkın bi-nefsihi vacib olduğundandır. Zîrâ halkın vücudu vacib münferid olması; vücudu, halk vücudunun hilafınca, billahdır.” Bundan anlaşıldı ki, bâtıl dahi bir şey olup hak-
kın gelmesi ile yok olur.
Nitekim Cenâb-ı Hak: “ve kul câe’l-hakku ve zehaka’l- bâtil inne’l-bâtıla kâne zehûka” kavl-i şerifleriyle hakkın zuhurunun, bâtılın yok olmasını gerektirdiğini beyân buyurur. Yani hakkın tecellî şimşekleri, ârifin kalbine doğduğunda, mâsivânın suretlerini yakar. Bu düşünce ile Hakkı zikr eden sålik: “küllü men aleyhâ fân ve yebkâ vechü rahbike zü’l-celâl-i ve’l-ikrâm”¹² sırrına âșinâlık kesb eder ve mecazî olan fâni surete göz yumup, hakiki olan vech-i bâkîyi düşünerek, âşık ve hayran olur. Nihayet “fe keşefna anke gitâeke fe basaruke’l-yevme hadîd” 13 sırrı ortaya çıkar ve nurlar, basiret gözünde parlayarak: “yevme tübeddü- lü’l-ardu gayre’l-ardı ve’s-semevâtü ve berezû lillâhi’l-vâhidi’l-kahhâr” 14 değişimi meydana gelir. Lakin seyr-i etvâr ve müşâhede-i âsâr ile ilerleyen sâliki dördüncü tavır’da, sifat-ı mutmainnesini ve eserini müşâhede ile ilerletirler.
Kuran-ı Azîmüş-şân’da zikr olunan, nefsin dördüncüsü nefs-i mutmainnedir. Allahü Teâlâ Kur’an-ı Kerîm’de: “Kemâ kâlellâhü teâlâ ‘Yâ eyyütühe’n-nefsü’l-mutmain- netü irci’î ilâ rabbiki”15 Nefs-i mutmainne dediğimiz: Cömertlik, tevekkül, amel, tezellül, ibâdet, şükür ve rızâdan ibâretdir. (1)
Uşşâkî meşayıhı Sıddîk Nâci Eren Efendi’nin yolunun büyüklerinden Selahaddin Uşşâkî hz.nin eserlerinden Nrfsi Mutmsinne’yi aktarmaya çalıştık .
Kaynaklar :
1 – Selahaddin Uşşâki hz. Miratil Esma
Miratul Esma tercümesini yaptıran Mehmet Yıldırım beyefendiye teşekkür ederiz.
Foto :
Dipnotlar :
9 “Cenâb-ı Hak hiçbir şeyi bâtıl olarak yaratmadı” demektir.
10 Batıl, köhne, perişan manalarına.
11 “De ki: Hak geldi, batıl yok oldu. Şüphesiz batil, yok olmaya mahkumdur” (Isra sûresi, 81].
12 “Yeryüzünde bulunanların hepsi fânidir. Ancak azamet ve ikram sahibi Rabbinin zâti bâki kalacaktır” [Rahman sûresi, 26-27].
13 “…. artık gözünden perdeni kaldırdık, şimdi gözün keskindir” [Kaf sûresi, 22].
14 ” O gün yer, başka bir yere, gökler de başka göklere dönüştürülür ve insanlar Bir ve Kahhar ( her şeyin üzerinde yeğane hakim) olan Allah’ın huzuruna çıkarlar ( ibrahim ,48)
