Uşşaki Tarikatı

Muhammed Keşânî Hz .

Şeyh Muhammed’i Keşânî: Uşşâkî meşayıhından Gelibolulu Âlim Sinan halîfesidir. Keşânî hz.nin öğrencisi ise Halil Gümülcinevi’dir. Keşânî hz., Keşan Kadıköy’de şeyhinin yanında medfûndur. Dıramalı (Yunanistan’da bir şehir) da denilmiştir. (Keşan’a Drama’dan göçler olması nedeniyle . ) (1)

Hüseyin Vassaf efendi’nin Sefine-i Evliya eserinde Tarîkat-ı Aliye-i Uşşâkıyye’de Hulefâya Verilegelen Hilâfet-nâme Sûretinden :

Onlar dahi üftâde-gânın emânı, yahşı eden yamanı Şeyh Muhammed-i Keşânî (kuddise sırruhû) – hazretlerine,  (1)

Şeyh Seyyid Mehmed Cemaleddin Efendi’nin şiirinden :

…

Anın Abdulkerîm kim şeyhi oldur

Keşânî şeyh Muhammed-zâde oldur

Anın da şeyh Halîl olundu pîri

Gümürcinelidir nâdir nazîri

Keşânî şeyh Muhammed’dir anın da

Hak’ın yolunda şeyh olan onun da … (2)

Hüseyin Vassaf efendi divanında :

Cenâb-ı Şeyh Muhammed, Halil, Abdülkerim , Sıdki

Muhammed Hamdi-i Bağdadi ayn-ı âb-ı hayvândır.  … (3)

Mehmet Ruhi hz. bir şiirinde :

…

Alem Sinan’a can içre aldı sadakatle nur

Muhammed Keşani’ye devir ile ikmal pür nur

Halil Gelen Beyi (Gümülcineviyi) aldı, oldu nurun ala nur  …  (4)

Kaynaklar :

1- Sefine-i Evliya  Hüseyin Vassaf ef.  https://ismailhakkialtuntas.blogspot.com/2020/08/sefine-i-evliya-evliya-y-ebrar-serh-i_47.html?m=1

2- Ergin, Mehmet (1995). Cemâleddîn-i Uşşâkî’nin Hayatı, Eserleri ve Dîvânı’nın Edisyon Kritiği. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi. 277-285

https://www.kunfeyekun.net/kf/seyh-seyyid-mehmed-cemaleddin-efendi-kimdir.38910/

3- Hüseyin Vassaf efendi divanı syf 122

4- http://ussaki-erleri.com/?p=183

Not : ab-ı hayvan : Hayat suyu, ölümsüzlük veren su,

Tas : Aşk-ı hakiki, aşk-ı ilâhi, ilm-i ledün, mârifetullah’tan kinayedir. Âb-ı Hızır, âb-ı hayvan, âb-ı beka gibi isimlerle de söylenir

Hz. Mûsâ ile arkadaşının yanlarına azık olarak aldıkları tuzlu balığın “Hızır’la buluşacakları kayanın dibinde bir kaynak (ayn) vardı ki buna ‘hayat kaynağı’ (aynü’l-hayât, âb-ı hayât) deniyordu. O suyun temas edip de diriltmediği hiçbir şey yoktu. İşte balığa bu sudan sıçramıştı”